Cúng tất niên là một nghi lễ cực kỳ quan trọng đối với người dân Việt Nam. Đây là một tín ngưỡng truyền thống văn hóa, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Ngày này con cháu sẽ dâng mâm lễ cúng gia tiên để bày tỏ lòng thành kính, sự biết ơn cũng như mời ông bà về nhà ăn Tết. Theo dõi nội dung bài viết sau đây để viết được văn khấn tất niên chuẩn xác, thành kính nhất.
Cúng Tất Niên ngày nào tốt?
Tất niên là một nghi lễ được cử hành vào chiều 30 Tết, đây là khoảng thời gian các gia đình chuẩn bị mâm cơm cúng và đọc văn khấn tất niên để chào đón năm mới. Các hộ gia đình cũng sẽ lau chùi, trang hoàng lại bàn thờ, bày mâm ngũ quả và chuẩn bị để đón mừng giao thừa.
Nhiều hộ gia đình còn trang trí nhà cửa với nhiều loại hoa, cành đào, cây quất… để thể hiện không khí tết tươi vui. Tất niên còn là dịp để gia chủ tỏ lòng thành kính đối với gia tiên, tiền Tổ đã khuất cũng như đây là giây phút vui vẻ thiêng liêng nhất của năm khi mọi người được đoàn tụ đông đủ.
Theo phong tục truyền thống của người Việt Nam ta, ngày tất niên sẽ cúng vào chiều 30 Tết âm lịch. Nếu tháng đó thiếu thì các gia chủ sẽ thực hiện cúng và đọc văn khấn tất niên vào ngày 29 Tết, đây là một nét văn hóa gắn bó lâu đời với dân ta.
Trong lễ cúng này, gia chủ sẽ đọc văn khấn tất niên để tưởng nhớ công ơn của tổ tiên cũng như tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với những người đã khuất. Bên cạnh đó, nghi lễ này còn được xem là một ngày cực kỳ trọng đại, giúp con cháu quây quần bên nhau, kế thừa và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Giờ đẹp cúng Tất niên 2022
Lễ cúng tất niên được xem là một nghi thức quen thuộc để kết thúc năm cũ và chào đón một năm mới với nhiều điều may mắn, tốt đẹp, khởi sắc hơn. Ở các vùng miền khác nhau thì quan niệm bày mâm lễ cúng và văn khấn tất niên sẽ mang đặc trưng riêng.
Lễ cúng tất niên muốn chu toàn và thành tâm nhất thì các gia chủ nên có bài văn khấn tất niên chi tiết và cụ thể. Bên cạnh đó, các gia đình phải tụ họp đông đủ, tham gia vào lễ cúng để tỏ lòng thành kính với tổ tiên. Nghi lễ sẽ được diễn ra vào khoảng thời gian từ ngày 27 âm lịch đến ngày 30 âm lịch tùy thuộc vào điều kiện gia đình.
Các chuyên gia tâm linh cho biết, nếu gia chủ muốn thực hiện cúng tất niên vào ngày 27 tháng Chạp âm lịch thì nên chọn khung giờ hoàng đạo là giờ Canh Tý (23h-1h), hoặc giờ Mậu Thân (15h-17h). Đối với những gia chủ muốn thực hiện cúng lễ vào ngày 28 Tết thì nên lựa chọn giờ hoàng đạo là giờ Giáp Dần (3h-5h) và Nhâm Tuất (19h-21h).
Theo các chuyên gia phong thủy cho rằng, ngày 30 tháng chạp được xem vào ngày lễ đẹp nhất để các hộ gia đình cúng tất niên. Bạn có thể chọn các khung giờ hoàng đạo như: Giáp Tý (23h đến 1h), Mậu Thìn (7h đến 9h) hoặc Giáp Tuất (19h đến 21h).
Ý nghĩa của Lễ cúng Tất niên
Lễ cúng tất niên có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong tín ngưỡng văn hóa tâm linh của người Việt, đánh dấu sự kết thúc của một năm cũ và mọi người chờ đón thời khắc bước sang năm mới tốt đẹp hơn. Việc đọc văn khấn tất niên cũng là một phong tục tập quán cực kỳ lâu đời, thể hiện nét đẹp truyền thống của dân gian ta.
Nghi lễ cúng tất niên cử hành vào chiều 30 Tết được xem là thời gian gia đình hội ngộ, quây quần bên nhau để nhìn lại một năm đã qua. Bên cạnh đó, đây là ngày hội tụ họp mặt đông đủ, mang đến không khí gia đình ấm cúng, vui vẻ để chào đón một năm mới hạnh phúc, tràn đầy năng lượng.
Theo nhiều chuyên gia tâm linh cho biết, ngày lễ cúng tất niên thường diễn ra vào 30 tháng Chạp hàng năm. Tuy nhiên, nhiều hộ gia đình cũng có thể cúng sớm hơn 1 đến 2 ngày tùy thuộc vào điều kiện thời gian của gia đình.
Lễ cúng tất niên và đọc văn khấn tất niên là một nếp sống văn hóa tâm linh của nhân dân ta được truyền từ đời này sang đời khác. Nghi thức này mang đến nhiều niềm vui, hạnh phúc, là khoảnh khắc sum vầy khó quên của các gia đình.
Mâm cúng Tất niên cuối năm 2022 cho các gia đình
Để có thể tổ chức một lễ tất niên trang trọng và đủ đầy nhất thì ngoài việc viết bài văn khấn tất niên, các gia đình cũng nên chuẩn bị một mâm lễ cúng thành tâm. Mâm lễ này không quá nặng về vật chất nhưng thể hiện tâm ý lớn của gia chủ trong việc tỏ lòng tôn kính đối với bậc tổ tiên đã khuất.
Đây là dịp để con cháu sum vầy, tụ hội đông đủ bên cạnh nhau. Mâm cúng tất niên cuối năm sẽ được bài trí với các nghi lễ trang trọng, các thực phẩm đủ đầy như sau:
- Trái cây
- Hoa
- Nhang
- Đèn cầy
- Gạo, muối
- Trà
- Vàng mã
- Bánh kẹo
- Trầu cau
- Chè
- Tam sên
- Gà ta
- Heo sữa quay
- Bánh bao
- Bánh chưng
- Chả lụa
- Bình hoa
Mâm cơm cúng hay văn khấn tất niên phải được dâng lên đủ đầy, thể hiện lòng thành kính của gia chủ trước những người đã khuất. Những thực phẩm sử dụng trong mâm cỗ này sự phụ thuộc vào điều kiện của gia đình, phong tục của địa phương, nét đặc trưng của vùng miền.
Chuẩn bị đồ lễ
Để có thể chuẩn bị đồ lễ tươm tất, hoàn chỉnh nhất thì các gia chủ nên ghi thông tin ra giấy để tránh nhầm lẫn sai sót. Trong một mâm lễ bắt buộc phải có các yếu tố như: Hương hoa, vàng mã, ngũ quả, rượu, chè, đèn nến, gà, bánh chưng…Mâm cỗ phải trình bày đẹp mắt để tỏ lòng thành kính, sự trang nghiêm của gia đình.
Bày mâm cơm cúng
Mâm cơm cúng dâng lên tổ tiên cần thể hiện được tấm lòng, sự tri ân, cảm tạ của gia đình đối với tổ tiên. Để có thể bày được mâm cỗ mặn đầy đủ nhất thì bạn nên chú ý một số loại thực phẩm như: Canh măng, gà luộc, chả rán, bánh chưng, xôi, bánh tét, thịt, cá…
Theo văn hóa phong tục của người miền Bắc thì trong mâm cỗ sẽ có sự đối xứng hài hòa với nhau. Gia chủ có thể bày 4 bát kèm 4 đĩa, 6 bát kèm 6 đĩa…để tương xứng với nhau.
Trong phong tục tập quán của người miền Trung thì các mâm cỗ sẽ được bài trí cầu kỳ với nhiều món ăn đa dạng hơn như: Bánh chưng, giò lụa, thịt gà, cá, gỏi tai heo, nem chua…Đối với phong tục tập quán của người miền Nam thì trong mâm cỗ tất niên sẽ có các loại chè cũng như có canh măng, thịt kho tàu…
Bài văn khấn tất niên cuối năm 2022 chuẩn cho gia chủ
Để có thể tỏ lòng cảm tạ đối với các bậc gia tiên thần linh thì nhiều hộ gia đình đã viết bài văn khấn tất niên cực kỳ chi tiết. Các bạn có thể tham khảo theo mẫu văn khấn tất niên dưới đây.
Văn khấn tất niên truyền thống cho các tín chủ
A di Đà Phật!
A di Đà Phật!
A di Đà Phật!
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy các ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy các ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy các ngài bản xứ Thần linh Thổ địa, Định Phúc Táo quân, các ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các vị Thần linh đang cai quản trong vùng đất khu vực này.
Hôm nay là ngày ….
Tín chủ con là: …..
Ngụ tại: …
Nhân dịp Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng và tiết xuân gần kề, minh niên đang sắp tới.
Con cúi xin các chư vị Tôn Thần, ngài Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, hiển linh giáng lâm án tọa, chứng giám và thụ hưởng lễ vật. Phù hộ độ trì cho toàn gia đình chúng con từ người lớn bé, trẻ già đều bình an, gặp thịnh vượng.
Cầu cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc làm ăn hanh thông. Người người được có chữ bình an, tháng ngày hưởng phần lợi lộc, phúc đức. Bốn mùa không có hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành luôn tiếp ứng.
Để dãi tấm lòng thành, chúng con cúi xin chứng giám.
Nam mô a di Đà Phật! (thành tâm khấn lạy 3 lần)
Văn khấn tất niên cho gia chủ theo đạo Phật
Nam Mô A Di Đà Phật!
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy các ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Chúng con xin cúi đầu kính cẩn lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, các Tiên linh nội họ và ngoại họ ….
Hôm nay là …
Tín chủ con là:……
Ngụ tại:….
Nhân dịp đông tàn sắp hết, năm cùng tháng tận, xuân tiết đang đến gần kề, minh niên gần sắp tới. Hôm nay là ngày 30 tết năm… chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh chút phẩm vật hương hoa, trà quả, chè thuốc, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ cúng tất niên, dâng cúng lên Thiên địa Tôn thần, phụng hiến cho tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế cúi xin các ngài chư vị tôn thần, liệt vị cho gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm xuống án toạ, chứng giám và thụ hưởng lễ vật mọn của chúng con, phù hộ cho toàn gia đình lớn bé trẻ già đều được bình an, hưng thịnh, mạnh khoẻ, mọi sự đều bình an, vạn sự tốt tươi, gia đình trên dưới luôn hòa thuận.
Nam mô a di Đà Phật!
Kết luận
Văn khấn tất niên là một phần không thể thiếu trong nghi lễ của ngày Tết cổ truyền Việt Nam. Đối với ngày cuối cùng của năm, các gia đình sẽ làm một lễ cúng để tỏ lòng thành kính và mời ông bà gia tiên về ăn tết với con cháu. Bài văn khấn là một phần tâm ý của gia chủ, kêu cầu cho gia đình gặp bình an, may mắn và hạnh phúc trong năm mới.